Afgelopen november ging Els samen met 11 andere deelnemers mee naar de woestijn in Jordanië. Een bijzondere woestijnreis met impact op veel verschillende fronten. Els vertelt hier haar verhaal:
Waarom gaf je je op voor de woestijnreis?
Voor vertrek zag ik mijn woestijnreis als een poort naar een nieuwe levensfase. De eerste tekenen van de overgang dienden zich in 2021 ondubbelzinnig bij mij aan. En daarmee kwam ook de vraag: Wie wil ik zijn in deze nieuwe levensfase die in bepaalde culturen wordt aangeduid als die van de ‘wijze elder’? Welke kanten van mijzelf wil ik verder ontwikkelen? Ik had geen duidelijk beeld hoe de zoektocht gestalte zou krijgen tijdens de reis. Maar goed ook, denk ik achteraf.
Afgezien van de ‘poort’ die deze bezinningsreis moest zijn, hoopte ik ook dat het ‘gewoon’ een fijne vakantie zou worden. Na bijna twee ‘coronajaren’ had ik veel zin om een nieuw, vreemd land en cultuur te ervaren. En een tocht door de woestijn wilde ik al heel lang een keer doen.
Werd de reis wat je er vooraf van had gedacht?
Ja en nee. Vooraf had ik nooit gedacht dat het zo’n impact zou hebben. Ik heb vanaf mijn dertigste veel aan ontwikkeling en bewustwording gedaan. Vooral de eerste zen-retraites in stilte waarbij we acht uur per dag mediteerden waren heftig. Zonder arrogant te willen klinken dacht ik dat ik mijzelf de afgelopen vijftien jaar wel redelijk in kaart had gebracht.
Het verschil met voorgaande therapie en meditatieretraites was dat ik dingen in de woestijn heel fysiek en direct, rauw ervoer. De reis is voor mij niet alleen een confrontatie met mijzelf geweest, maar vooral een heel fysieke ervaring. Daarmee bedoel ik dat alle inzichten en gevoelens ook heel fysiek heb ervaren en doorvoeld. Met als gevolg dat ik nu, twee maanden na terugkomst, merk dat ik anders sta, loop en beweeg. Meer vanuit mijn bekken, mijn ‘basis’. En dat voelt oneindig veel krachtiger dan eerst. En tegelijk ook zachter. Ik maak anders contact met mensen. Ik loop minder te pleasen.
Wat ik van tevoren nooit had gedacht was welke impact de woestijn zelf zou hebben. Ik dacht dat het een mooie plek was waarbij de ruimtelijkheid en stilte zouden helpen bij het karakter van de bezinningsreis. Maar het was zoveel meer dan dat. Vanaf het begin voelde ik dat de energie daar iets bij je ‘lostrilt’. Dat gaat vanzelf.
De woestijn was voor mij het veld van niet-weten. Alles wat ik dacht en denk te weten over mezelf, over anderen, over mijn leven, zijn mentale constructies, ideeën. Als je dat loslaat en echt gaat staan in de openheid van het niet-weten is alles mogelijk. De woestijn is de ultieme plek van het niet-weten. Een krachtige en tegelijk neutrale plek – zonder oordeel – dat gevoelens en inzichten als vanzelf bij ‘lostrilt’ en naar boven haalt. Een veld van waarheid ook. En liefde. De woestijn is de ultieme plek waar je dingen kan achterlaten en andere kan meenemen.
Hoe was het om in een groep zo’n bezinningsreis te maken en hoe heb je de begeleiding van Caroline en Mariska ervaren?
De groep was zowel een spiegel als een warme, zachte bedding waar alles kon zijn. In contact met de anderen merkte ik dat er veel van mijn oude onzekerheden, die ik als kind al had, ineens weer naar boven kwamen. Tegelijkertijd was er ook de mogelijkheid om dit uit te spreken en hiermee te werken. Caroline heeft een soort zintuig om te voelen als je haar nodig hebt. Dat is gewoon ongelooflijk. Ze luistert en is beschikbaar, maar erg zonder oordeel. Dat ruimte geven aan alles wat er opkomt heeft me erg geholpen. Mariska was ook altijd in de buurt, beschikbaar. De eerste nacht in de woestijn was voor mij heel beangstigend: ik had het gevoel dat ik werd aangevallen en voelde me alsof ik weer vijf jaar oud was en doodbang en eenzaam in mijn bed lag. De eerste nachten daarna lag ik met mijn matje in de buurt van Mariska en het voelde heel veilig dat ze in de buurt was.
De woestijn ontvouwde zich als een spiegel en een veld van niet-weten in één. Elke dag diende zich weer een ander thema aan of een deel van mezelf waar ik moeite mee heb. De relatie met mijn zusje, mijn onzekerheid over wat ik breng in dit leven, feitelijk mijn zelfhaat. Het diende zich allemaal aan, soms in kleine momenten, contact met iemand in de groep, soms als ik alleen in stilte liep.
Tijdens de reis waren er ook rituelen en liepen we soms in stilte. Hoe heb je dat ervaren?
De stilte vond ik heerlijk. Tijdens de lunch en andere rustmomenten overdag konden we praten, maar ik wilde meestal de stilte niet doorbreken. Wat betreft de rituelen: daar hou ik van. Ik vind het, als het kwaliteit heeft, een geweldige vorm om richting en bedding te geven.
Het mooiste vond ik de stiltedag toen we ieder alleen de woestijn ingingen. Daarvoor deden we een ritueel uit het sjamanisme. Dat was zó krachtig. Ik weet dat veel mensen moeite hebben met rituelen, maar van mij hadden het er nog veel meer mogen zijn.
Ik denk dat het voor iedereen van grote waarde kan zijn om op woestijnreis te gaan. Ik heb mensen in de groep in anderhalve week totaal zien veranderen. Ook als de tocht minder heftig verloopt dan bij mij, kan het, op een diep niveau veel werking hebben.”
Dank je wel Els voor het delen van jouw verhaal. Dik veel liefs!
